Hoofdsteun, hoofdzaak of bijzaak?

In ons dagelijks werk van het bedenken en maken van oplossingen voor zitproblemen, vaak op een rolstoel, zijn we steeds bezig met het ondersteunen van een groter of kleiner deel van het lichaam. Hierbij kun je denken aan een complete zitorthese die een groot deel van het lichaam steunt of een armlegger, beensteun of hoofdsteun voor een klein deel van het lichaam.

Bij de manier waarop we iets willen ondersteunen moeten we steeds dezelfde afweging maken en maakt het niet uit of het om een groot of klein deel van het lichaam gaat. Door een verkeerde afweging of door zelfs helemaal niet na te denken kan de invloed van een klein onderdeel van een rolstoel een zeer negatieve invloed hebben op de kwaliteit van het zitten.

Wat ons betreft moeten er bij iedere vorm van ondersteuning in ieder geval twee afwegingen gemaakt worden:

• Moet het lichaam of lichaamsdeel gestuurd worden?
• Moeten we het lichaam of lichaamsdeel volgen of compenseren?

 Sturen is soms nodig om een bepaalde afwijkende (maar wel corrigeerbare) stand van de benen onder controle te krijgen, bijvoorbeeld door middel van een abductieklos. Compenseren of volgen is noodzakelijk als er sprake is van een daadwerkelijke vergroeiing of dwangstand die niet te corrigeren is.

Een voorbeeld hiervan is het ruimte maken voor de gibbus (bochel) in de rugleuning bij een scoliose. Compenseren kan ook zijn dat de mogelijkheid tot steun nemen wordt geboden als je moe bent of wilt rusten. Je kunt een goede armfunctie hebben maar een armleuning is op bepaalde momenten toch prettig, je kunt er voor kiezen.

Het ondersteunen van het hoofd verdient in dit kader extra aandacht. Als je googelt op "gewicht hoofd" dan lees je getallen als 4 tot 5 kg of 8% van het lichaamsgewicht. Iets in die orde van grootte. In ieder geval is het een fors gewicht dat gebalanceerd moet worden via 7 nekwervels op de romp door middel van het samenspel van vooral de nekspieren. Dit is best zwaar! Probeer maar eens een halve emmer water op één hand te balanceren.

 Niets in de wereld is zwart of wit dus ook op het gebied van de hoofdsteunen bestaan  er veel mogelijkheden en tussenvormen. Een voorbeeld is het gebruik maken van een basishoofdsteun waarbij elementen zijn toe te voegen om op bepaalde plekken het accent tussen sturen en compenseren te kunnen verschuiven.

 Voor complexe ziektebeelden is een vlakke hoofdsteun hooguit een veiligheidsmiddel bij vervoer. Ziektebeelden  als spierziektes zoals bv. Duchenne (muscular dystrophy), MS (multiple sclerose), ALS (amyotrofische laterale sclerose),  en hoge dwarslaesie hebben vooral baat bij ondersteuning vanuit de nek, achterhoofd en zijwaarts

Zoals blijkt vinden wij het ondersteunen van het hoofd in een rolstoel zeker geen bijzaak. Vraag ons gerust naar onze mening of de mogelijkheden die we kunnen bieden.

Klik hier voor Ortho Matrix hoofdsteun